De oorspronkelijke titel van O’Rourkes memoire luidt The Long Goodbye, want na een jaar van rouw om haar moeder is het afscheid niet voorbij, blijft de overledene aanwezig. De Nederlandse uitgever koos voor Het onvermijdelijke verlies, niet eens zo een slechte keuze want als er één verlies is dat iedereen te wachten staat, is het wel dat van de moeder. O’Rourke is een dichteres uit Brooklyn die haar proza uit ragfijne draden spint. In tegenstelling tot Joyce Carol Oates wier boek over haar overleden man rauw en koortsig was, is dit een meer bewerkt rouwboek. O’Rourke beschrijft haar huilbuien en de beangstigende waanzin waaraan ze ten prooi valt tijdens de eerste maanden na het verlies, maar de toon is rustiger en poëtischer. ‘De golven spoelen onstuimig over de doden – wanneer ze stilvallen blijven hun namen onuitgesproken,’schreef Henry James na de dood van zijn zus. O’Rourke lijdt evenzeer onder het stilzwijgen van de dode, enkele maanden na de afscheidceremonie. Haar pijn is zo groot dat ze alle artikelen, boeken en gedichten over verlies en rouw leest die ze te pakken kan krijgen. Wanneer O’Rourke citeert uit filosofische of klinische werken doet haar boek denken aan Niets te vrezen van Julian Barnes. Toch is Het onvermijdelijke verlies minder filosofisch en analytisch. O’Rourke koos voor een mix van poëzie, wetenschap, autobiografische feiten en familieherinneringen. Op zich bevat dit boek geen verpletterende inzichten over verlies of over het rouwproces. De kracht schuilt vooral in O’Rourkes lyrische pen. O’Rourke spaart zichzelf niet, ze laat zien hoe lichtgeraakt en egocentrisch de rouwende kan zijn. Ze is geen navelstaarder, de andere spelers in dit verhaal zijn heel scherp neergezet.

(Kathy Mathys)
***
Vertaald door Paul Bruijn– Artemis & co – 255 blz. – 19.95 €.