Het leven is elders

Lees hier de krantenversie: Patricia Lockwood 1Patricia Lockwood 2

Een jonge vrouw ontwaakt uit haar internettrip in Patricia Lockwoods debuutroman ‘Hier hoor je niemand over.’

 

‘Je wordt datgene waarmee je je omringt,’ las ik ooit ergens. Het is een uitspraak die me bijbleef en me op de rempedaal laat duwen wanneer ik de aandrang voel om even te kijken op Facebook. Mijn huid is namelijk dun en een rondje Facebook vult mijn hoofd met beeld- en geluidflarden die al even ongewenst zijn als die ene zomerhit die na een supermarktbezoek door je hoofd blijft dreunen. Ook Patricia Lockwood, notoir Twitteraar en schrijver, wil haar hoofd niet langer vullen met het zwerfvuil dat toevallig langskomt, of dat nu een foto is van de perfecte ontbijtbowl of een tweet van een politicus. Lockwood dankt haar bekendheid nochtans aan het internet. Haar gedicht Rape Joke ging viraal. Daarna schreef ze de memoir ‘Priestdaddy’ en nu is er dus haar eerste roman, ‘Hier hoor je niemand over’. Daarin blijft ze dicht bij het eigen leven.

Haar naamloze hoofdpersoon is een vrouw van in de dertig. Ze is beroemd geworden met de post: ‘Kan een hond een tweeling zijn?’ In tegenstelling tot Lockwood heeft de hoofdpersoon van het internet haar werk gemaakt. Terwijl Trump zich opmaakt voor het presidentschap reist ze de wereld rond om onder het licht van hete podiumlampen haar internetexpertise uit de doeken te doen. Omdat de vrouw helemaal opgaat in haar online-leven zijn haar man, ouders, broer en zus niet meer dan het foute bericht dat ze hebben gepost of de beschamende emoji die ze hebben geappt.

In het tweede deel van de roman dringt het echte leven zich op. De zus van de hoofdpersoon krijgt een baby met het syndroom van Proteus, iets wat ook de zus van de schrijfster overkwam. Het kind zal hooguit enkele maanden in leven blijven.

Lockwoods roman bestaat uit korte paragrafen die van elkaar gescheiden zijn door witregels, een vorm die ook Jenny Offill koos voor haar roman ‘Afdeling ongewisse zaken’. Offill verbond de versplinterde vorm van haar tekst met de versnipperde aandacht van een jonge moeder. Bij Lockwood dringt de vergelijking met de tweet zich op, al zal je lang moeten zoeken om Twitterberichten te vinden die zo gestileerd zijn als die van de Amerikaanse schrijfster.

 

Woordkunstenaar

 

Lockwood spreekt niet van het net maar van de portal, een handig woord dat associaties oproept met deuren en zwarte gaten waarin je zomaar kan verdwijnen. Dat laatste doet de internetexpert dan ook. De lezer surft mee op dezelfde stroom aan details en verhalen. Via foto’s van hondjes van beroemdheden en vragen in de zoekbalk (Waarom is mijn tong niet meer zo roze als vroeger? Ga ik dood?) komen we terecht in een grimmiger tijdsgewricht. De portal verliest haar onschuld voor zover ze die al ooit gehad heeft: complottheorieën beginnen welig te tieren en cybercriminelen dienen zich aan.

‘Hier hoor je niemand over’ is een roman in twee toonsoorten. Het eerste deel is komisch, gevat, overweldigend. De schrijfster is scherp wanneer ze het heeft over de eenvormige internettaal of over hoe woorden als ’toxic’  dankzij het internet overal opduiken. In het eerste deel wil ze de lezer zo graag laten lachen dat het bij momenten vermoeiend wordt. Soms verrast Lockwood daarbij te weinig. Zo zijn de grappen over debiele diëten en andere bizarre hypes voorspelbaar. De tweede toonsoort dan. Die is doorleefd, intenser, zonder dat de ironie compleet overboord wordt gegooid. De vrouw keert terug naar Ohio waar ze haar zus bijstaat. Het leven wint aan textuur en het hoofd van de vrouw begint zich te vullen met andersoortige beelden en gedachten. Bovenal is daar het pasgeboren kind met zijn wild kloppend hart.

Echt subtiel is dit pleidooi voor het echte leven niet. Bij momenten is deze debuutroman zelfs drammerig. Mij kon dit boek het meest bekoren op zinsniveau. Lockwood is een echte woordkunstenaar. Kijk maar: ‘Elke dag moest hun aandacht zich verleggen, als de glinstering van een school vissen, van het ene op het andere moment, naar iemand anders om te haten.’

 

Kathy Mathys

 

***

 

Patricia Lockwood – Hier hoor je niemand over – vertaald door Nicolette Hoekmeijer – Atlas Contact – 221 blz.