Emma Cline – Daddy (de Standaard)

Chemische ontroering

lees hier de krantenversie:Emma Cline – Daddy

 

in ‘De meisjes’ zette de Amerikaanse Emma Cline haar klauwen in de vrouwen die Charles Manson omringden. Nu komt de schrijfster met ‘Daddy’, een verhalenbundel over vaders en hun kinderen waarin ze zich andermaal verdiept in de duistere drijfveren van de mens.

De vaders in deze bundel zijn niet van het type voor wie je een lief en donzig vaderdaggeschenk koopt. In ‘Een generaal met pensioen heeft niets meer te doen’ verlangt de pater familias naar een tijd waarin vaders nog als een godheid op hun troon zaten. Het liefst kijkt hij naar kitscherige oude films waarin de kroost ‘pappie’ aanbidt. Geleidelijk aan laat Cline zien hoe de man zijn kinderen, inmiddels volwassen, onder de knoet hield.

Niet alle driftkikkers zien eruit alsof ze elk moment in woede kunnen uitbarsten. In ‘Op het spoor’ kan de vader van dienst de schijn opwekken een vriendelijke man te zijn ‘en daarvoor hoefde hij alleen maar zijn opgevouwen jasje op de stoel naast hem te leggen (…)’. Dit ronduit hatelijke personage is onderweg naar de eliteschool waar zijn zoon een geweldincident heeft veroorzaakt. Er zijn meer verhalen waarin sprake is van een schandaal of incident. ‘Menlo Park’ ontwikkelt zich als een verhaal voor het #MeToo-tijdperk, net als ‘A.S.L.’. Het is opvallend dat de vrouwen in deze verhalen misbruik maken van de verzwakte positie van een aangeklaagde man.

Cline spaart haar vrouwen niet. Mannen of vrouwen, haar personages zijn kil, cynisch. Emoties als vreugde of ontroering ervaren ze enkel wanneer ze pillen hebben geslikt. Vervreemding en verpletterende eenzaamheid is hen vertrouwd. Cline houdt ervan om een personage in de buurt te brengen van een met cynisme dooraderd individu. Dat personage probeert vervolgens de cynische modus uit om te kijken hoe dat bevalt. Deze dynamiek kennen we uit haar debuutroman waarin het verhaal wordt verteld vanuit het standpunt van een meisje dat minder verdorven is dan de rest. Uiteindelijk gaat ze niet mee op de avond dat de meisjes in opdracht van Manson aan het moorden slaan. ‘Marion’ lijkt met zijn beschrijving van een commune een spin-off van ‘De meisjes’.

Cline brengt een beeld van Los Angeles dat we kennen: dat van een stad waar iedereen hengelt naar roem en bereid is een hoge prijs te betalen. Qua stijl zijn deze Hollywoodverhalen imposanter dan qua inhoud. In een van de beste vertellingen, ‘Mackie Messer’, treedt een scenarioschrijver/vader aan die niet langer de hoop koestert succes te oogsten. De ambivalentie van zijn gevoelens wordt genuanceerd gebracht.

Clines gevoel voor humor maakt deze donkere verhalen verteerbaar. Op talig vlak is ze, net als in haar debuut oersterk, zonder dat de taal de vaart van de verhalen in de weg zit. Op filosofisch vlak voert somberte de boventoon en is er weinig variatie. Typerend is deze gedachte van een personage dat tegen haar zin in een kledingzaak werkt: ‘Het is maar een fase. Zo bekeken kon ze er elke puinhoop in haar leven mee goedpraten.’

 

***

 

Emma Cline – Daddy – vertaald door Ariane Schluter en Tjadine Stheeman – Lebowski – 240 blz.