Woestijnkinderen

Voetdrukken in het zand: dat is alles wat een ouderpaar nog rest van hun vermiste zoon. ‘Mooie kinderen’ is een fabuleuze roman van de wervelend schrijvende debutant Charles Bock.

Kathy Mathys

Overijverige ouders leggen tegenwoordig elke beweging van hun kroost op video vast. Ze missen niet één koprol, niet één blauwgeverfd handje. Voor Lincoln en Lorraine krijgen de korrelige beelden van een kinderfeestje een nachtmerrie-achtige dimensie. Ze tonen de meest recente opnames van hun zoon Newell, die sinds enige maanden vermist is. Lorraine kijkt steeds weer naar de nietszeggende beelden van kinderkinnen die glimmen van het wafelvet. Ze piekert zich suf over Newells laatste woorden, vulgariteiten die hij enkel liet vallen om zijn moeder te choqueren.
Op een zaterdagavond trekt de twaalfjarige Newell er op uit met zijn oudere vriend Kenny. Newell verdwijnt, Kenny keert onthutst terug. Hij beweert dat Newell plots verdween, alsof de woestijn bij Las Vegas de jongen heeft opgeslokt. Bock beschrijft die bewuste nacht met veel precisie. De roman begint op zaterdag om vier uur ’s middags en eindigt op zondagochtend om tien over zeven. Het gaat Bock niet enkel om Newells verdwijning. Het verhaal zit vol terug- en vooruitblikken over het huwelijk van Newells ouders. Voor Newells verdwijning zat er al wat sleet op de romantiek. Zakenman Lincoln is ervan overtuigd dat het huwelijk ‘een kwestie van overuren en ellenbogenwerk’ is. Toch is Lorraine, een voormalig revuemeisje, nog steeds het spilpunt van zijn leven. Het verlies van haar zoon doet Lorraine verharden. Ze praat niet langer met Lincoln. Lorraine hangt urenlang rond op Newells kamer, inmiddels een mausoleum. ‘Wat er gebeurd was met haar zoon was een soort rorschachtest die de meest afschuwelijke angsten blootlegde van degene die de mogelijkheden bestudeerde,‘ aldus Bock. Het is prachtig en hartverscheurend hoe Bock het verkrampte en radeloze ouderverdriet beschrijft. Met veel mededogen toont hij hoe hun Amerikaanse droom verpietert. Newells verdwijning is niet hun enige zorg.
Bock blijft niet hangen in de kinderkamer waar de computerconsule stof staat te verzamelen. Zijn Las Vegas-roman waaiert breed uit en brengt een boeiende cast van verdoemden, dromers en troostelozen. Bing is een weinig succesvolle cartoonist, die op een stripconventie Newells pad kruist. Cheri Blossom is danseres in een strippersclub. Haar psychotische vriend Ponyboy dwong haar tot een borstvergroting zodat ze nu met een décolleté zit ‘waar een helicopter op kon landen’. Ze droomt van een beter leven zonder dijkrampen en griezelige wellustigen. Daphne is een hoogzwangere dakloze die zich ophoudt rond de afvalcontainers van vierentwintiguursupermarkten. Lestat, high van de hoestdrank, is haar slecht toegeruste beschermeling. Kenny en Newell ontmoeten enkelen van hen, al doet Bock geen geforceerde ingrepen om alles netjes in elkaar te laten passen. Dat is ook nergens voor nodig. ‘Mooie kinderen’ toont het Las Vegas dat toeristen minder goed kennen. Bock heeft het wel over de waterval van munten in metalen bakjes, over neonlichten en de opgelaten sfeer op de 7 km lange Las Vegas Strip. Toch betreedt hij als stadsgids vooral minder conventionele paden. Je komt in pornoboekhandels, waarvan de etalages zwart gemaakt zijn met schoensmeer, op tijdelijke slaapplaatsen van triplex en in groezelige pandjeszaken. Bock groeide op achter de toonbank van een pandjeszaak en, al beweert hij dat ‘Mooie kinderen’ niet autobiografisch is, toch zag hij allicht veel kleurrijke types passeren.
In Amerika is ‘Mooie kinderen’ een succesnummer. Jonathan Safran Foer en A.M.Homes lieten zich lyrisch uit over dit fel gehypete debuut. Al de drukte is deze keer terecht. Bock is een bijzonder meeslepend verteller, die erin slaagt om zijn fascinerende personages flink wat leven in te blazen. Toegegeven, dat lukt niet altijd even goed. Lincoln en Lorraines lotgevallen raken je meer dan die van Bing. Dat Newell schetsmatig blijft, is Bocks bewuste keuze. Op de camcorderbeelden met hun grove resolutie lijkt het wel alsof zijn hoofd in brand staat. Newell is een energiebom met ADHD-motoriek die je steeds weer ontglipt. Hij wil wat graag bij de grote mensen horen, al kijkt hij met doodsbenauwde blik naar hun wereld. Zelden heb ik dit schemergebied tussen de legoblokken en de overvolle zakenagenda’s mooier verbeeld gezien.
Bock bezorgt je nu en dan een ongemakkelijk gevoel. Hij dwingt je tot voyeurisme, rekent op je hang naar sensatie. Wat hij laat zien, is bij momenten zo verontrustend dat je je schaamt om die honger naar het duistere. ‘Mooie kinderen’ doet daarom denken aan Homes’ roman ‘Het einde van Alice’, een verhaal over een tienermeisje dat haar veel jongere buur verleidt. Ook Homes bewandelde die fijne koord tussen prekerigheid en sensationalisme en, net als Bock, behield ze het evenwicht.
De robijnrode, gebeitelde lach van de stripper, de koele woede van de achtergebleven moeder en de schamele wapenfeiten van de pornoacteur: Bock legt het allemaal met evenveel glans vast. Voor een beginneling houdt hij de teugels strak, al bezondigt hij zich aan overbodigheden als ‘schijnbaar samen, maar in werkelijkheid alleen’. ‘Mooie kinderen’ is een erg verleidelijk, verslavend boek van een schrijver die niet bang is van het donker.

***
Charles Bock, Mooie kinderen, De Bezige Bij, Amsterdam, 478 blz., 24,90 €. Oorspronkelijke titel: Beautiful Children.