Zomerhartslag

William Trevor toont hoe de tijd vertraagt op een zomerdag, in het gras, het geluid van een koekoek vlakbij.

Kathy Mathys

De Ierse schrijver William Trevor is een geval apart: 82 is hij inmiddels en ‘Love and Summer’ is zijn 32ste boek. De man kreeg talloze prijzen en nominaties en toch is zijn naam minder bekend dan je zou verwachten. Trevor houdt zich ver buiten het voetlicht. Hij schrijft elke dag van ’s ochtends vroeg tot 11 uur en werkt daarna in zijn tuin, samen met zijn vrouw. Het is een stil leven, vol concentratie en verdieping.

Trevor schrijft meestal over landelijk Ierland, over de onuitgesproken angsten en verlangens van mensen die leven naar het ritme van de antieke klok op de schoorsteenmantel. Trevor schrijft prachtzinnen, waarvan de glans je niet meteen opvalt. Lees je ze hardop of opnieuw, dan is hun schoonheid haast schokkend. In ‘Love and Summer’ is een lichtvoetige Trevor aan het werk. De Ier, die eerder vaak op duister domein rondhing, schreef een roman met de zachtheid van een zomerbries. Trevor heeft het over de geur van zoete erwten, de dieppaarse kleuren van de bloemen in Rathmoye, het dorpje waar het verhaal speelt.
‘Love and Summer’ opent met een begrafenisstoet, waardoor het onmiddellijk herinnert aan Trevors ‘Death in Summer’ uit 1998. De dode is Eileen Connulty, moeder van een tweeling, vrouw van een echtgenoot tegen wie ze al jaren niet meer sprak. De tweeling, Miss Connulty en haar broer Joseph Paul, zijn vijftigers die ooit een nauwe band hadden maar nu enkel nog formaliteiten uitwisselen. Miss Connulty, een ongetrouwde vrouw die de leeftijd heeft bereikt waarop niemand in het dorp haar nog met de voornaam aanspreekt, hult zich in stijve gewoontes en gewaden, maar lijdt onder een drama van vroeger. Het is Miss Connulty die met argusogen toekijkt wanneer Dillahans vrouw Ellie begint op te trekken met Florian Kilderry, een jonge fotograaf. Florian is het enige kind van overleden aquarelschilders die op een landhuis nabij Rathmoye woonden. Zijn dwaaltochten in het dorp blijven niet onopgemerkt. Florian begint iets met Ellie maar vertelt haar niet dat hij van plan is om Ierland te verlaten.

Dromerig

In romans als ‘Felicia’s Journey’ liet Trevor zien hoe hij vertelsels die drijven op sfeer heel sluw en haast ongemerkt kan omtoveren tot plotverhalen. Trevor schreef romans die je gerust als thrillers of mysterieverhalen kan omschrijven. ‘Love and Summer’ hoort daar niet bij. Het is één van de minst duistere werken die Trevor ooit schreef, ook al is er geen jubelende finale.
Verschillende personages in dit boek leven in de schaduw van trauma en verlies. Zo is er Dillahan, een boer die zijn vrouw en kind verloor en hertrouwde met Ellie, een meisje dat opgroeide in een klooster en niets afweet van mannen. Dillahans grote tragedie is dat zijn zorg en betrouwbaarheid niet konden verhinderen dat zijn vrouw en kind stierven in een ongeval dat hij veroorzaakte. Miss Connulty lijdt onder het liefdeloze leven dat ze kende, onder de dood van een kind. In een andere roman zou zij Ellie’s passie voor Florian vergiftigen, maar zo een roman is ‘Love and Summer’ niet.

Trevor beschrijft de scheuren in de filmposters van de Coliseum, de oude cinema in het dorp, het plichtsbewustzijn van de boeren, de wekelijkse levering van verse eieren. Het decor is dromerig maar nooit nostalgisch. Daar zorgt Trevor voor met geniepige zinnen als: ‘Ze pompte de achterband op van haar fiets (…) Niet dat ze ergens heen ging vandaag.’ De zomerlucht hangt zwaar in de velden rond Rathmoye. Toch is er licht en wind aan het einde van dit verhaal vol mysterie. Zelfs al staan ze alleen, Trevors personages hebben hun vrijheid en hun kracht is ongeschonden.

****
William Trevor – Love and Summer – Viking – 211 blz. – 9,99 €.